Menu
Vandaag starten we in het mooie Deventer, waar we de IJssel oversteken en al lopend over de brug kunnen genieten van het uitzicht. Het is vandaag Wereldvoedseldag en daarom lopen de Caring Farmers mee. Caring Farmers is de boerenbelangenbehartiger voor alle boeren die op weg zijn naar een natuur inclusieve kringlooplandbouw. Voor boeren die al kringlooplandbouw bedrijven, of die de eerste stappen in die richting maken.
Vanaf de eerste koffiepauze loopt ook Jan Terlouw mee! Hij schreef dit jaar het boek ‘Bezorgde brieven: over de wereld van onze kleinkinderen’ samen met Marjan Minnesma.
Het is vandaag wereldvoedseldag, dus het kan niet anders dat de podcast vandaag ook in het teken staat van voedsel en landbouw van de toekomst. Hoe gaan we de groeiende wereldbevolking voeden in een opwarmende wereld? Hoe zorgen we ervoor dat onze bodem niet uitgeput raakt en dat onze manier van landbouw bedrijven in harmonie is met de natuur en biodiversiteit promoot in plaats van schaadt?
Marjan Minnesma praat erover met Imke de Boer & Jeroom Remmers. Imke de Boer is Hoogleraar Dieren & Duurzame voedselsystemen aan de universiteit van Wageningen. Zij doet veel onderzoek naar hoe dieren een bijdrage kunnen leveren aan een gezond en regeneratief voedselsysteem. Dieren kunnen bijvoorbeeld biomassa dat ongeschikt is voor de mens omzetten in hoogwaardig voedsel, en leveren daarnaast ook andere ecosysteemdiensten.
Jeroom Remmers is Directeur van de True Animal Protein Price Coalition (TAPP Coalitie). Hij zet zich met de TAPP Coalitie in voor een ‘echte’ prijs van voedsel, en dan met name de vleesprijs. Die echte prijs zou inclusief kosten voor milieu, gezondheid en dierenwelzijn moeten zijn. De opbrengst kan gebruikt worden voor verduurzaming van de landbouw, verlaging van de prijs van groente, fruit en vleesvervangers en compensatie van lage inkomens.
Twee hele interessante podcasts dus, snel luisteren!
Vandaag houden we onze eerste koffiepauze bij Buitenpost in Twello. Jan Terlouw sluit hier bij ons aan en gaat lekker een stukje met ons meelopen. Hij schreef onlangs samen met Marjan Minnesma het prachtige boek ‘Bezorgde Brieven’. Het is de aanstekelijke, inventieve en uitdagende briefwisseling tussen twee gedreven mensen die het opnemen voor hun kinderen en kleinkinderen en willen laten zien hoe dat een leefbaar klimaat allesbepalend is voor hun toekomst. Wij zijn ontzettend blij dat Jan vandaag aanhaakt.
Deze prachtige pauzeplek Buitenpost is ook zeker een vermelding waard. Ze hebben een kasrestaurant, een unieke tuinderij en een streekwinkel. Alle producten die zij in hun restaurant gebruiken worden hier of in de buurt verbouwd. Wat zij ’s ochtends nog oogsten kan je ’s middags op je bord vinden! De wandelaars krijgen hier heerlijk fruit mee van eigen bodem.
Vandaag lopen de Dakspotters van Zon Op Alle Daken weer mee. Zij kijken of er onderweg nog lege grote daken zijn waar zij zonnepanelen op kunnen leggen. Hiermee willen ze ervoor zorgen dat iedereen mee kan doen met de energietransitie. Niet iedereen heeft namelijk zelf een geschikt dak voor zonnepanelen. Door de projecten van Zon Op Alle Daken zou je toch lokaal zonne-energie kunnen opwekken, samen met anderen op een groot, geschikt dak bij jou in de buurt.
En het leuke is: wethouder Harjo Pinkster loopt mee! Een samenwerking tussen de gemeente en Zon Op Alle Daken kan voor een inclusievere energietransitie in Twello zorgen. Er is namelijk een heleboel dak-potentie. Zon Op Alle Daken kijkt onderweg welke daken langs de route nog leeg zijn en in Twello zien zij kansen bij: de brandweer, de DekaMarkt, Campsolutions, Horesca Lieferink en het gemeentehuis van Twello! Als deze daken vol komen te liggen met zonnepanelen, levert dat volgens de berekeningen van de Dakspotters zo’n 133.613 MWh op. Waar wachten we nog op..!
Mensen gebruiken vandaag de dag zo’n 70% van alle grond op aarde (afgezien van de met ijs bedekte grond) voor het verbouwen van voedsel en andere gewassen die ons voorzien in ons levensonderhoud. We doen dit echter zo intensief, dat de bodem langzaamaan uitgeput raakt. Dat zorgt voor lagere opbrengsten, bodemerosie én het versterkt klimaatverandering: doordat er minder gewassen verbouwd kunnen worden op een uitgeputte bodem, wordt er minder CO2 uit de atmosfeer opgenomen. Bovendien draagt bodemuitputting bij aan het uitbreiden van woestijnen, hetgeen ook weer waterstress en voedseltekorten veroorzaakt.
Kortom: het is tijd voor een radicaal andere manier van landbouw.
We moeten toewerken naar kringlooplandbouw. Dat is een vorm van landbouw waarbij biomassa en voedingsstoffen worden vastgehouden in het voedselsysteem. Op die manier is er minder behoefte aan nieuwe voedingstoffen in de vorm van kunstmest en veevoer. Bovendien betekent het ook dat we niet meer grond en grondstoffen gebruiken dan strikt noodzakelijk is: een optimale benutting van het areaal dus, zonder het gebruik van vernietigende pesticiden.
Bij kringlooplandbouw wordt het bodemleven optimaal gevoed met een combinatie van dierlijke mest van goede kwaliteit – en gecomposteerde gewasresten en GFT-fractie. Dierlijke mest wordt niet meer als gier opgeslagen in de mestput, maar al op de boerderij gescheiden in een droge (feces) en natte (urine) fractie.
Verder grazen runderen en schapen in de kringlooplandbouw van gras en kruiden op grasland dat ongeschikt is voor het telen van voedsel. Zoals in Nederland de veenweidegebieden. Hun mest vormt een waardevolle bron van organisch materiaal. Daarmee wordt de bodem weer opgeladen en is de cirkel van de kringloop rond.
Het is vandaag Wereldvoedseldag. Dit houdt in dat over de hele wereld voedsel en voedselzekerheid vandaag centraal staat. Daarom zijn wij extra blij dat de Caring Farmers met ons meelopen. Zij zetten zich in voor kringlooplandbouw en vertegenwoordigen de stem van natuurinclusieve-kringlooplandbouwboeren in Nederland.
Zij willen een natuurinclusieve landbouw bedrijven waar de input van gronden en grondstoffen zo laag mogelijk is maar zoveel mogelijk monden kan voeden. De boeren van Caring Farmers laten dus zien wat er allemaal mogelijk is! Dus een vorm van landbouw waarbij een neutraal of positief effect is op de natuur, klimaat, dier en biodiversiteit!
Caring Farmers brengt alle partijen bij elkaar die samen kunnen werken aan een nieuw en houdbaar voedselsysteem en organiseert allerlei activiteiten om deze doelstelling te behalen. Van congressen tot het planten van bomen. Zij maken zich hard voor een snelle transitie naar natuurinclusieve kringlooplandbouw. Zij ondernemen nu actie en wachten zeker niet af!
We brengen een bezoekje aan Herenboerderij Wenumseveld: een kringloopboerderij waar alles met elkaar samenhangt. Alle producten worden vers en op een ecologische manier verbouwd. Een Herenboerderij is een kleinschalig coöperatief gemengd boerenbedrijf. Een coöperatie van 200 huishoudens is eigenaar en samen hebben ze een boer in dienst, in dit geval Fabian Kemps Verhage. Hij is de vakman, van alle markten thuis en produceert exclusief voor hen het eten dat ze willen. Denk daarbij aan groenten, fruit, aardappelen, uien en vlees van runderen, varkens en kippen. Een Herenboerderij is 15 tot 20 hectare groot en voedt circa 500 mensen.
Wat een opkomst, geweldig! Je zou er bijna aan wennen, maar ook vandaag werden we weer geïnspireerd door bijzondere meelopers en initiatieven onderweg. Zie in de dagvideo van vandaag o.a. de mooie speech van Jan Terlouw, een interessant voorproefje van podcastgasten Imke de Boer en Jeroom Remmers en de prachtige Herenboerderij Wenumseveld.
