11:00 uur

Urgentie van de dag: hitte en verwoestijning

Overal op aarde stijgt de temperatuur als direct gevolg van de toenemende hoeveelheid broeikasgassen in de atmosfeer. Vergeleken met het pre-industriële tijdperk treden hittegolven nu al twee tot drie keer vaker op. Als je het nieuws volgt, dan valt het je vast wel op dat het afgelopen decennium hitterecord na hitterecord werd verbroken. In 2019 werd heel West-Europa getroffen door een uitzonderlijke hittegolf, in Frankrijk werd zelfs een monstertemperatuur van 49,5° gemeten: de hoogste ooit daar. En dat is nog maar 1 graden opwarming. 

Hitte en hogere temperaturen lijken wellicht onschuldig vergeleken bij orkanen of een overstroming en misschien zelf gewenst (‘eindelijk een mooie zomer in Nederland’), maar laat je niet voor de gek houden. Ze zijn minstens net zo dodelijk. Tijdens de extreme hitte in 2003 bijvoorbeeld, kende Europa een oversterfte van 70.000 mensen, vooral ouderen en kwetsbaren. En dan moeten we het nog hebben over hitte als sluipmoordenaar: stijgende temperaturen verhogen de kans op droogte, hetgeen kan resulteren in mislukte oogsten en voedseltekorten. Wat als de wereld met meer dan 1 graad opwarmt? 

Bij 1,5 graad wordt geraamd dat ruim 40% van alle megasteden jaarlijks met gevaarlijk hoge temperaturen te maken krijgt. In een 2-graden wereld zijn de prognoses nog een stuk slechter: zo zullen dodelijke hittegolven in Australië bijvoorbeeld alledaagse verschijnselen worden. In een 3 graden wereld zal de hittegolf in 2019 als een ongewoon koele zomer gaan gelden. Hittegolven die nu zo eens per 25 jaar te verwachten zijn zullen dan om het jaar gaan plaatsvinden, wat betekent dat in sommige delen van de wereld werken in de open lucht onmogelijk wordt, met alle gevolgen van dien.  

Aanhoudende hitte in combinatie met lange periodes van droogte zorgen ervoor dat woestijnen oprukken. Grote delen van de wereld zullen bij een opwarming van meer dan 2 graden te maken krijgen met lagere gewasopbrengsten, misoogsten en dus voedseltekorten. Woestijnen zullen verder oprukken en vruchtbare landbouwgrond wordt schaarser. Om te voorkomen dat grote groepen mensen een hongerdood sterven of huis en haard moeten verlaten in een zoektocht naar voedsel en water, is het van groot belang dat we in 10 jaar de omschakeling maken naar 0 uitstoot. Want, het kan als je het wilt!